رابطه ی پول و خوشبختی قسمت 2

چگونه وقتی پول کافی داریم، شاد باشیم؟

حالا شاید داشتن پول بیشتر از نیازمان، از ما آدم‌های شادتری نسازد ولی چگونه خرج کردن آن، می‌تواند تا حد زیادی در خوشحالی ما نقش داشته باشد. نتایج یک پژوهش نشان داده است کسانی که پول خود را صرف خرید خدمات می‌کنند تا وقتشان برای کارهای دیگر آزاد شود، به مراتب بسیار خوشحال‌تر از کسانی هستند که پول خود را صرف خرید اجناس و کالاها می‌کنند. برای مثال، کسی که تمیز کردن خانه یا زدن چمن حیاط خود را به شخص دیگری می‌سپارد تا وقتش برای گذراندن وقت با دوستان و خانواده‌اش آزاد شود از کسی که همین پول را صرف خرید لوازم خانه می‌کند به مراتب راضی‌تر و خوشحال‌تر خواهد بود.

مایکل نورتون، روان‌شناس و استاد دانشگاه هاروارد، سال‌هاست که در زمینه انواع روش‌های خرج کردن پول و تاثیر آن بر شادی در حال تحقیق است. او در مطالعه‌ای که در سال 2008 انجام داد توانست نشان دهد، زمانی که مردم پول را برای دیگران خرج می‌کنند احساس شادی بیشتری دارند تا زمانی که آن را برای خودشان خرج می‌کنند. مطالعه او و همکارانش شامل یک نظرسنجی ملی بود که از 632 زن و مرد آمریکایی سوالاتی پرسیده می‌شد با این مضمون که چقدر درآمد دارند، چقدر برای قبض‌ها، هزینه‌ها و خریدهای شخصی و چقدر برای هدیه خریدن و کمک به خیریه‌ها هزینه می‌کنند. میزان شادی آنها نیز همزمان ارزیابی شد. یافته‌های این مطالعه نشان داد کسانی که بیشتر برای دیگران خرج کردند یعنی رفتار «حمایت‌گرانه اجتماعی» داشتند، سطح شادی بیشتری را نسبت به کسانی که فقط برای خودشان خرج کردند تجربه کردند. در مطالعه‌ای دیگر 16 کارمند یک شرکت پاداش پنج هزاردلاری دریافت کردند و پس از مدتی از آنها نظرسنجی به عمل آمد و مشخص شد آنهایی که این پاداش را برای دیگران خرج کرده بودند راضی‌تر و خوشحال‌تر از بقیه بودند. حتی دانشجویانی که در همین پژوهش، پنج دلار دریافت کردند احساس شادی بیشتری داشتند وقتی این پنج دلار را برای دوستانشان خرج کرده یا به بی‌خانمانی کمک کرده بودند. این الگویی بود که در همه نقاط دنیا از کانادا گرفته تا اوگاندا و هندوستان قابل مشاهده بود: خرج کردن پول برای دیگران به افزایش شادی منجر می‌شود. برای کمک به دیگران لازم نیست مانند وارن بافت 50 درصد اموال خود را به خیریه‌ها ببخشیم، فقط کافی است روزی چند دلار برای این کار کنار بگذاریم. نورتون می‌گوید، شرکت‌های بزرگ به جای بخشیدن مقادیر هنگفت پول به خیریه‌ها باید این پول را میان کارمندان خود تقسیم کنند و اجازه دهند آنها تصمیم بگیرند که این پول به کدام فرد نیازمند اهدا شود. چنین کاری علاوه بر تشویق کارمندان به کارهای خیریه، احساس خوشحالی عمیقی را در آنها ایجاد می‌کند.

روش دیگر برای پولدار بودن و شاد بودن همزمان این است که آن را برای اندوختن تجربه هزینه کنیم. درست است که خرید یک جنس می‌تواند شادی کوتاه‌مدتی ایجاد کند، اما خاطره ساختن به کمک کسب تجربه‌های معنادار در بلندمدت می‌تواند بسیار ارزشمند باشد. تجربه‌های معنادار می‌توانند ما را به مردم پیوند دهند و درک بهتری از خودمان و توانایی‌هایمان به ما بدهند. تجربه‌اندوزی اکثراً به معنی وقت‌گذرانی با دیگران است. رفتن به تعطیلات، کنسرت، تماشای مسابقات و نمایشگاه‌ها همه رویدادهای اجتماعی هستند که با دوستان و خانواده در آنها شرکت می‌کنیم. تجربه‌اندوزی بهانه برای گفت‌وگوها و تعاملات بعدی را نیز فراهم می‌کند. نقش تجربه بر میزان شادی به اندازه‌ای است که حتی برنامه‌ریزی و فکر کردن به آن نیز می‌تواند مسرت‌بخش باشد. به گفته نورتون، سفر رفتن تجربه‌ای بسیاری خوشحال‌کننده‌تر از خرید یک گردنبند است.

ولی در مجموع احساس خوشبختی و رضایت از زندگی یک احساس بسیار شخصی است که نمی‌توان به‌راحتی آن را نتیجه تاثیر یک عامل دانست. برای خوشبخت بودن در وهله نخست باید به اندازه تامین نیازهای اساسی‌مان پول داشته باشیم که اندازه آن می‌تواند در هر کشوری بسیار متفاوت باشد. وقتی نیازهای اولیه‌مان تامین شد، احساس خوشبختی و رضایت بیشتر نتیجه یک جهان‌بینی فردی می‌شود که نه‌تنها ترکیبی از ویژگی‌های شخصیتی، فرهنگی، جمعیت‌شناسی، بلکه حاصل کیفیت روابط فرد با اطرافیانش و پیشینه خانوادگی او خواهد بود. علاوه بر آن نمی‌توان نقش عوامل اجتماعی را در این زمینه نادیده گرفت. بله، پول می‌تواند منشأ خوشبختی و شادی مردم باشد با این شرط که در فضای اجتماعی سالم به‌درستی استفاده شود تا بتواند فرصت‌هایی را برای ایجاد یک زندگی شاد فراهم کند